برش پره (VST)

انواع روش‌ها و تجهیزات آزمایش برش پره :

• Borehole Vane Test؛ در این روش برای انجام آزمایش نیاز به حفاری گمانه است
• Penetration Vane Test؛ در این روش برای انجام آزمایش نیاز به حفاری گمانه نیست و با اعمال فشار و چرخش پره‌ها به عمق مورد نظر برای آزمایش می‌رسند. این روش برای مطالعات سطحی ساختگاه کاربرد دارد
• تجهیزات آزمایشگاهی آزمایش VST

در آزمایش برش پره (VST)، مقاومت برشی زه‌کشی نشده‌ی خاک بر اساس میزان لنگرپیچشی مورد نیاز برای گسیختگی خاک محاسبه می‌شود. همچنین پس از فرصت بازیابی مقاوت خاک و تکرار مجدد آزمایش امکان محاسبه مقاومت پسماند خاک مقدور است. به دلیل تاثیر پارامتر (PI) بر ایجاد خطا و کاهش دقت مقاوت برشی محاسبه شده بر اساس نتایج آزمایش و روابط تجربی پیشنهادی، نیاز به استفاده از ضریب اصلاحی وابسته به مقدار (PI) وجود دارد.

پره‌های مورد استفاده در این آزمایش دارای ابعاد و شکل‌های گوناگونی هستند، دو نوع متداول و استاندارد آن عبارتند از :

• پره مستطیلی
• پره با لبه‌ی زاویه‌دار

انتخاب ابعاد و ضخامت پره به مقاومت خاک محل وابسته بوده و هر چه خاک محکمتر باشد از پره‌های کوچکتر استفاده می‌شود.

• در صورتی که خاک رس محل ساختگاه بسیار حساس و نرم باشد به گونه‌ای که امکان جابه‌جا کردن خاک حمل به آزمایشگاه برای سنجش مقاومت برشی زه‌کشی نشده وجود نداشته باشد به کمک آزمایش برش پره (VST) می‌توان به اهداف مطالعاتی دست یافت.

• آزمایش برش پره (VST) صرفا در خاک‌های رسی کاربرد دارد. و استفاده از این روش حتی در خاک‌های رسی حاوی ماسه نیز با خطای زیادی همراه است.

• حفاری و یا نفوذ به عمق مورد نظر برای آزمایش
• نصب پره و اعمال لنگر و چرخش پره‌ها با سرعت 6 درجه در دقیقه؛ با این سرعت خاک طی مدت 2 تا 5 دقیقه به حد گسیختگی می‌رسد و به این ترتیب می‌توان مطمئن بود که شرایط گسیختگی خاک زه‌کشی نشده بوده است. زمان مورد نیاز برای گسیختگی در خاک‌های نرم بیشتر بوده و ممکن است به 10 تا 15 دقیقه نیز برسد
• ثبت نمودار گشتاور - زمان 

• محاسبه‌ی مقاومت برشی زه‌کشی نشده خاک رس اشباع (C_u)
• محاسبه‌ی مقاومت برشی زه‌کشی نشده خاک رس اشباع دستخورده (C_U,residual)، پس از گسیختگی اولیه وفرصت بازیابی مقاومت
• تعیین درجه حساسیت خاک رس (S_t)
• تعیین تنش پیش تحکیمی خاک رسی (P_c)

• ASTM D2573