دان هول (DHT) - کراس هول (CHT)

آزمون‌های درون چاهی DHT و CHT از روش‌های لرزه‌ای ژئوفیزیک محسوب می‌شوند. در این روش‌ها سرعت عبور امواج فشاری (V_P) و برشی (V_S) در لایه‌های زمین اندازه‌گیری می‌شود و اساس آنها تفاوت سرعت امواج در لایه‌های مختلف زمین است.

آزمون DHT :

• آزمون DHT صرفاً با استفاده از یک گمانه غلاف‌گذاری شده قابل انجام است
• در این آزمایش امواج برشی ار یک منبع واقع در سطح زمین تولید شده و توسط ژئوفن‌های جاسازی شده در تراز‌های مختلف گمانه دریافت می‌شوند
• منبع تولید امواج از یک چکش و صفحه‌ای فلزی که به صورت افقی در سطح زمین قرار دارد تشکیل شده است و به منظور افزایش تنش قائم وارد بر صفحه‌ی فلزی معمولا بار چرخ یک وسیله نقلیه به صورت استاتیکی روی صفحه قرار می‌گیرد
• آزمایش DHT معمولا در فواصل 1 متری در طول چاه انجام می‌شود و در هر مرحله سرعت موج برشی عبوری از بستر ثبت می‌شود
• آزمون DHT به کمک ابزار آزمایش SCPT قابل اجرا است که در این صورت دیگر نیازی به حفاری گمانه نیست

آزمون CHT :

• آزمون CHT برای ثبت تغییرات V_P و V_S در عمق بستر استفاده می‌شود
• در این آزمون از یک چکش درون چاهی (Down Hole Hammer) برای تولید امواج برشی و چند ژئوفن (گیرنده) جاسازی شده در انتهای گمانه‌ها به صورت قائم برای دریافت امواج استفاده می‌شود
• در این روش نیاز به دو یا سه گمانه‌ی هم امتداد با فاصله‌ی افقی 3 تا 6 متر است
• گمانه‌ها معمولا توسط لوله‌‎های پلاستیکی و تزریق، غلاف‌گذاری و پایدار می‌شوند
• از انحراف‌سنج به منظور کنترل راستای قائم گمانه‌ها و از پکرهای قابل انبساط (Inflatable Packer) یا گیره‌های فنری برای اتصال ژئوفن‌ها و چکش به جدار گمانه استفاده می‌شود

• روش‌هایی غالبا غیرمخرب و بی‌آزار هستند که در فضاهای شهری از اهمیت بالایی برخوردار است
• سهولت حمل و نقل تجهیزات آزمایش
• با صرف هزینه‌ و زمان کمتری نسبت به روش‌های ژئوتکنیکی، کسب اطلاعات زیادی در مورد سطح وسیعی از زمین فراهم می‌شود
• در خاک‌هایی که امکان حفاری و نمونه‌گیری دست‌نخورده وجود ندارد، کارایی بالایی در شناسایی زیر سطحی دارند
• آزمون‌های DHT و CHT از مبانی علمی مناسبی برای استخراج پارامترهای ساختگاه برخوردار هستند

• انجام و تفسیر نتایج این آزمون‌ها نیاز به تخصص ویژه دارد
• امکان دسترسی مستقیم به مصالح و نمونه‌گیری وجود ندارد

• نحوه‌ی آماده‌سازی گمانه‌ها برای اجرای آزمایش DHT و CHT :

ASTM D4428 – CHT

ASTM D7400 – DHT