معرفی

آزمون مخروط ماسه، روشی غیر مستقیم برای بدست آوردن حجم یک گودال حفاری شده با شکل هندسی نامنظم و ابعاد نسبتا کوچک به کمک ماسه کالیبره شده (ماسه اتاوا)؛ به منظور محاسبه‌ی وزن مخصوص مرطوب خاک (ɣwet) حفاری شده از گودال مربوطه و در ادامه محاسبه‌ی وزن مخصوص خشک خاک ساختگاه (ɣd) بر اساس رطوبت خاک است.

ماسه‌ی اتاوا؛ عموماً مصالح ماسه‌ای عبوری از الک 20 و مانده روی الک 30 هستند(ماسه 20-30). اغلب وجود یک ماسه‌ی یکنواخت و هم اندازه ضروری است.

معایب

  • نیاز به حداقل زمان 24 ساعت از شروع آزمایش تا اعلام نتایج، در حالی که روش‌های دیگر اندازه‌گیری وزن مخصوص خشک خاک (ɣd) مانند روش بالون لاستیکی و یا استفاده از سرعت امواج سطحی مشکل زمانی ندارند
  • عدم کارایی برای محیط‌های با اندازه‌ی سنگدانه‌های بزرگتر از (42-35) میلی‌متر

مراحل اجرا

  1. کالیبراسیون وزن مخصوص خشک ماسه اتاوا
  2. کالیبراسیون مخروط (محاسبه‌ی وزن ماسه‌ی اتاوای لازم برای پر کردن مخروط و شیار سرصفحه)
  3. مراحل اجرای آزمایش در ساختگاه :
  • قرار دادن سینی (سر صفحه) در محل آزمایش
  • حفاری گودال با ابعاد نسبتا کوچک و انتقال با دقت تمام خاک حفاری شده به آزمایشگاه. برای جلوگیری از تغییر رطوبت خاک حفاری شده در حین انتقال به آزمایشگاه باید از ظرف درپوش‌دار استفاده شود
  • وزن کردن مجموعه مخروط و محفظه حاوی ماسه و قرار دادن آنها بر روی سینی
  • باز کردن پیچ دریچه محفظه حاوی ماسه و پر شدن گودال از ماسه‌ی اتاوا
  • بستن پیچ دریچه محفظه - برداشتن و وزن کردن مجدد مجموعه مخروط و محفظه‌ی حاوی ماسه
  • انجام محاسبات و ارائه نتایج

کاربرد

  • کنترل صحت انجام عملیات تراکم خاک در پروژه‌های راه‌سازی و سدسازی
  • اطلاع از میزان تراکم خاک و تعیین ظرفیت باربری ساختگاه در پروژهای ساختمانی

آیین نامه ها

ASTM D1556